Motorlar hakkında pratİk bİlgİler
Motor üzerindeki etiket
Motorların etiket plakaları, onların kimlik kartlarıdır. Gerekli bütün teknik bilgiler bu etiketin üzerinde bulunur. Bir teknisyen için, farklı semboller, rakamlar ve kısaltmalar çok önemlidir. Aşağıda SEM marka motor plakası üzerinde bulunan ve kırmızı rakamlarla işaret edilen bilgileri teker teker inceleyeceğiz
SEM marka motor plakası üzerinde bulunan ve kırmızı rakamlarla işaret edilen bilgiler.
1: Üretici firma ismi
2: Motorun üç fazlı alternaif akımda çalıştığını belirtir
3: Üretici firma referansı
4: Motorun ağırlığı
5: Üretici firmalar arasında, motor ölçüleri ve diğer teknik bilgiler arasında bir uyum sağlayan avrupa normları
6: Koruma sınıfları, suya, toza ve mekanik şoklara karşı koruma derecelerini belirtir: ( IP55 nedir? nasıl okunur ? a bakınız )
Birinci rakam sert cisimlere karşı koruma derecesi
İkinci rakam sıvı cisimlere karşı koruma derecesi
Gösterge 0 dan 5 e kadar (5 maksimum)
7: Akımın frekansı
Türkiyede akımın frekansı 50 hertz dir, manyetik alan, saniyede 50 devir yaparak döner ( frekans 50 Hz ne demektir ? e bakınız )
8: Maksimum kullanma derecsi
Genellikle 40 °C dir
9: Devamlı çalışma veya aralıklarla çalışma kullanım tipleri
S1 devamlı çalışma
S2 sınırlı çalışma
S3 aralıklarla çalışma
10: Eksantrik milin ucundaki güç (Kw olarak )
11: Motor bağlantı şekli, burada kabul edilen gerilime göre üçgen
12: Motorun nominal gerilimi ( volt olarak )
13: Motorun gerçek hızı devir/dakika olarak
14: Cosinus phi , gerilime göre kayma ( defazaj ) katsayısı
15: Motorun nominal akımı ( amper olarak )
SEM marka motor plakası üzerinde bulunan ve kırmızı rakamlarla işaret edilen bilgiler.
1: Üretici firma ismi
2: Motorun üç fazlı alternaif akımda çalıştığını belirtir
3: Üretici firma referansı
4: Motorun ağırlığı
5: Üretici firmalar arasında, motor ölçüleri ve diğer teknik bilgiler arasında bir uyum sağlayan avrupa normları
6: Koruma sınıfları, suya, toza ve mekanik şoklara karşı koruma derecelerini belirtir: ( IP55 nedir? nasıl okunur ? a bakınız )
Birinci rakam sert cisimlere karşı koruma derecesi
İkinci rakam sıvı cisimlere karşı koruma derecesi
Gösterge 0 dan 5 e kadar (5 maksimum)
7: Akımın frekansı
Türkiyede akımın frekansı 50 hertz dir, manyetik alan, saniyede 50 devir yaparak döner ( frekans 50 Hz ne demektir ? e bakınız )
8: Maksimum kullanma derecsi
Genellikle 40 °C dir
9: Devamlı çalışma veya aralıklarla çalışma kullanım tipleri
S1 devamlı çalışma
S2 sınırlı çalışma
S3 aralıklarla çalışma
10: Eksantrik milin ucundaki güç (Kw olarak )
11: Motor bağlantı şekli, burada kabul edilen gerilime göre üçgen
12: Motorun nominal gerilimi ( volt olarak )
13: Motorun gerçek hızı devir/dakika olarak
14: Cosinus phi , gerilime göre kayma ( defazaj ) katsayısı
15: Motorun nominal akımı ( amper olarak )
| Motor bağlantı şekli | Şebeke 220 V trifaze | Şebek 380 V trifaze |
| Üçgen | Doğru bağlantı | Motor yanar |
| yıldız | Düşük gerilim ile çalışır | Doğru bağlantı |
Metal etiketinde 220 v üçgen / 380 v yıldız
yazan üç fazlı bir motor şebekeye nasıl bağlanır ?
yazan üç fazlı bir motor şebekeye nasıl bağlanır ?
Yandaki tabloya bakınız.
1Beygir gücü = 736 wat = 0,736 kW
50Hz = Alternatif akımın standardize olmuş frekansıdır.
O halde Frekans nedir ?
Frekans = Maksimum akımın, 1saniyede yaptığı
periyot sayısına frekans denir
f = Frekans 1 saniyedeki periyot sayısı, Hz ile ölçülür.
T = Periyot, saniye ile ölçülür
T/2 = Yarım periyot ( alternans )
1Beygir gücü = 736 wat = 0,736 kW
50Hz = Alternatif akımın standardize olmuş frekansıdır.
O halde Frekans nedir ?
Frekans = Maksimum akımın, 1saniyede yaptığı
periyot sayısına frekans denir
f = Frekans 1 saniyedeki periyot sayısı, Hz ile ölçülür.
T = Periyot, saniye ile ölçülür
T/2 = Yarım periyot ( alternans )
Cosφ nedir ?
cosφ = Güç faktörü dür. Elektrik hatlarındaki kayıpların büyük bir kısmı cosφ ye bağlıdır. Bu yüzden güç faktörünü mümkün olduğu sürece büyük tutmalıyız. Yani bu değer 1 e yakın olmalıdır. Bazı indüktif alıcılarda (bobinler,motorlar, v.s.) düşük olan bu cosφ
değerini yükseltmek gerekir. Bunun içinde devreye paralel olarak kondansatörler bağlanır.
değerini yükseltmek gerekir. Bunun içinde devreye paralel olarak kondansatörler bağlanır.
Yıldız ve üçgen bağlama nasıl yapılır ?
üç fazlı asenkron motorlar yıldız yada üçgen olarak bağlanırlar. Bu bağlantı şekillerinin özellikleri ile gerilim, akım ve güç eşitlikleri anlatılır. Yandaki şemada klemens kutusundaki yıldız ve üçgen bağlantılarını göreceksiniz. Motor bobin uçları ise
U V W
Z X Y diye adlandırılır.
Yıldız bağlantıda faz akımı = hat akımı olur, buna karşılık faz gerilimi ise hat geriliminin kök 3 e oranlanmasıyla bulunur.
If=Ih ve Uf=Uh/√3 olur.
Güç hesaplamasını ise şu formüllerle bulabiliriz.
Hat akımı değerleri alınacaksa : P=√3 .Uh.Ih.cosφ
Faz akımı değerleri alınacaksa : P=3 .Uf.If.cosφ olur.
üçgen bağlantıda faz gerilimi = hat gerilimi olur, buna karşılık faz akımı ise hat akımının kök 3 e oranlanmasıyla bulunur.
Uf=Uh ve If=Ih/√3 olur.
Güç hesaplamasını ise şu formüllerle bulabiliriz.
Hat akımı değerleri alınacaksa : P=√3 .Uh.Ih.cosφ
Faz akımı değerleri alınacaksa : P=3 .Uf.If.cosφ olur.
U V W
Z X Y diye adlandırılır.
Yıldız bağlantıda faz akımı = hat akımı olur, buna karşılık faz gerilimi ise hat geriliminin kök 3 e oranlanmasıyla bulunur.
If=Ih ve Uf=Uh/√3 olur.
Güç hesaplamasını ise şu formüllerle bulabiliriz.
Hat akımı değerleri alınacaksa : P=√3 .Uh.Ih.cosφ
Faz akımı değerleri alınacaksa : P=3 .Uf.If.cosφ olur.
üçgen bağlantıda faz gerilimi = hat gerilimi olur, buna karşılık faz akımı ise hat akımının kök 3 e oranlanmasıyla bulunur.
Uf=Uh ve If=Ih/√3 olur.
Güç hesaplamasını ise şu formüllerle bulabiliriz.
Hat akımı değerleri alınacaksa : P=√3 .Uh.Ih.cosφ
Faz akımı değerleri alınacaksa : P=3 .Uf.If.cosφ olur.