Yıldız - üçgen yol verme nedİr ?
YILDIZ BAĞLAMA
Besleme hattı üzerindeki akım = Alıcı, yani bobin üzerindeki akım ( I = Iz ) buradan :
Besleme hattı üzerindeki akım = Alıcı, yani bobin üzerindeki akım ( I = Iz ) buradan :
Yıldız bağlama akımı
Yıldız bağlama gücü
Üç fazlı asenkron motorlarda yıldız - üçgen yol verme
Üç fazlı Asenkron motorlara yol vermek için, yıldız üçgen yol verme (demaraj) şeması elektroteknikte çok kullanılır. Bu tip yol verme, direkt yol verme riskini ortadan kaldırmak için kullanılır.
DİREKT YOL VERME RİSKİ NEDİR ?
Direkt yol vermede, akım yoğunluğu, motorun nominal akım yoğunluğuna göre 5 ile 7 kat fazladır. Büyük çaplı motorlarda 7 kat fazla olan direkt demaraj akım, besleme ve koruma hatlarında
( kablo - klemens -sigorta - şalter - kontaktör - termik röle ) çabuk eskimelere hatta bu malzemelerin tamamen tahrip olmasına yol açarlar. Bu zararları önlemek için yıldız üçgen yol verme kullanılır.
YILDIZ ÜÇGEN YOL VERMENİN ŞARTLARI NEDİR ?
1-Üçgen montajının gerilimi, şebeke gerilimi ile aynı olmalıdır
2-Motorun demarajı iki zamanlı olmalıdır
2.1-Birinci zamanda yıldız bağlama devreye girer ve bir faz üzerindeki gerilim düşer yani U / √3 olur.
2.2-İkinci zamanda ise yıldız bağlama devreden çıkar ve hemen üçgen bağlama devreye girer
3-Yıldız bağlamadan üçgen bağlamaya geçiş zamanı çok kısa olmalıdır.
DİREKT YOL VERME RİSKİ NEDİR ?
Direkt yol vermede, akım yoğunluğu, motorun nominal akım yoğunluğuna göre 5 ile 7 kat fazladır. Büyük çaplı motorlarda 7 kat fazla olan direkt demaraj akım, besleme ve koruma hatlarında
( kablo - klemens -sigorta - şalter - kontaktör - termik röle ) çabuk eskimelere hatta bu malzemelerin tamamen tahrip olmasına yol açarlar. Bu zararları önlemek için yıldız üçgen yol verme kullanılır.
YILDIZ ÜÇGEN YOL VERMENİN ŞARTLARI NEDİR ?
1-Üçgen montajının gerilimi, şebeke gerilimi ile aynı olmalıdır
2-Motorun demarajı iki zamanlı olmalıdır
2.1-Birinci zamanda yıldız bağlama devreye girer ve bir faz üzerindeki gerilim düşer yani U / √3 olur.
2.2-İkinci zamanda ise yıldız bağlama devreden çıkar ve hemen üçgen bağlama devreye girer
3-Yıldız bağlamadan üçgen bağlamaya geçiş zamanı çok kısa olmalıdır.
ÜÇGEN BAĞLAMA
Her alıcı üzerindeki akım = Alıcı, yani bobin üzerindeki akım :
Her alıcı üzerindeki akım = Alıcı, yani bobin üzerindeki akım :
Üçgen bağlama akımı
Üçgen bağlama gücü
Sonuç olarak :
Üç fazlı asenkron motorların, birinci zamanda yıldız bağlantı olarak yol alması, nominal akımın ve gücün 3 kere daha düşük olmasını sağlar.
Üç fazlı asenkron motorların, birinci zamanda yıldız bağlantı olarak yol alması, nominal akımın ve gücün 3 kere daha düşük olmasını sağlar.
Yıldız üçgen bağlantıda kumanda devresi
Yandaki şemada :
S2 ÇALIŞTIR butonuna bastığımız zaman, KM1 kontaktörüne gerilim veririz, KM1 açık olan kontaktlarını kapatır, kapalı olan kontaklarını açar ve KM2 hat kontaktörünü çalıştırır, kendi kendini besleyen KM2 kontaktörü zaman rölesini çalıştırmaya başlar, bu arada KM1 kontağı KM3 kontaktörünün gerilim altında kalmasını önler.
Bu safhada motor yıldız bağlantı olarak çalışmaya başlar .
Zaman rölesi süresi dolduğunda, KM1 üzerinde gerilim olmayacağından (KM2 nin zaman ayarlı NC kontağı açılır),
bu durum KM3 ün beslenmesine yardımcı olur. (KM2 nin zaman ayarlı NO kontağı sayesinde) Böylece KM3 kontaktörü çalışır ve motor üçgen bağlantı pozisyonuna geçer. Bu arada KM3 kontağı KM1 kontaktörünün devreye girmesini önler. Buna elektriksel kilitleme denir.
Eğer motoru durdurmak istiyorsak, STOP butonuna basarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
S2 ÇALIŞTIR butonuna bastığımız zaman, KM1 kontaktörüne gerilim veririz, KM1 açık olan kontaktlarını kapatır, kapalı olan kontaklarını açar ve KM2 hat kontaktörünü çalıştırır, kendi kendini besleyen KM2 kontaktörü zaman rölesini çalıştırmaya başlar, bu arada KM1 kontağı KM3 kontaktörünün gerilim altında kalmasını önler.
Bu safhada motor yıldız bağlantı olarak çalışmaya başlar .
Zaman rölesi süresi dolduğunda, KM1 üzerinde gerilim olmayacağından (KM2 nin zaman ayarlı NC kontağı açılır),
bu durum KM3 ün beslenmesine yardımcı olur. (KM2 nin zaman ayarlı NO kontağı sayesinde) Böylece KM3 kontaktörü çalışır ve motor üçgen bağlantı pozisyonuna geçer. Bu arada KM3 kontağı KM1 kontaktörünün devreye girmesini önler. Buna elektriksel kilitleme denir.
Eğer motoru durdurmak istiyorsak, STOP butonuna basarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
Yıldız üçgen bağlantıda güç devresi
Yandaki Güç devresi şemasında, termik rölenin kalibre ayarı, sigortalı kesicilerin amperaj ayarları ve topraklama çok önemlidir.
L1- L2 - L3 trifaze şebeke
PE topraklama hattı
F1 termik röle
L1- L2 - L3 trifaze şebeke
PE topraklama hattı
F1 termik röle
